Archieven: Speakers

‘Als programmamanager Transitie bij Defensie zie ik dat de problemen die de overheid moet oplossen, steeds complexer worden,’ zegt Kwaks. ‘Dat maakt ons werk als ambtenaren spannend en uitdagend, maar niet echt gemakkelijk. Ik ben daarom altijd op zoek naar samenwerkingskansen. Omdat ik geloof dat we betere oplossingen vinden voor onze uitdagingen als we de handen ineenslaan. Door de projecten die ik met mijn team doe vanuit Defensie, ben ik in december 2021 uitgeroepen tot Ambtenaar van het Jaar.’

Veel taken, hoge verwachtingen: het is niet mis, wat er allemaal op een ambtenaar afkomt. ‘Dat vergt een ambtenaar die lef heeft en in staat is zijn verhaal goed over te brengen op mensen,’ zegt Sleeking. ‘Met het lage vertrouwen in de politiek is het extra belangrijk om duidelijk te zijn. Je mag heus nee zeggen, maar leg dat uit.’

De grote maatschappelijke opgaven waar Nederland voor staat, zijn divers en complex, maar hebben ook iets gemeen: ze vallen niet langer onder de verantwoordelijkheid van één type overheid, zegt Nottelman. ‘Neem klimaatadaptatie. Dat gaat onder meer om bebouwing, infrastructuur en waterafvoer. Dat hangt allemaal met elkaar samen. Dus zul je als gemeente, waterschap en provincie samen met een integraal plan moeten komen.’

‘Een deskundig ambtenaar is iemand die in verbinding met betrokkenen denkt aan wat als beleid is afgesproken en doet wat daarbij past of passend kan worden gemaakt.

Het is positief als zij/hij daarbij oog en oor heeft voor wat het effect van haar/zijn handelen of nalaten is voor burgers, instellingen en bedrijven. Als dat handelen een negatief en/of ongewenst effect heeft, hoort zij/hij dat direct aan te kaarten bij degenen, die beleid en uitvoering kunnen veranderen. Op deze wijze laat de Ambtenaar van het Jaar zien dat zij/hij staat voor goed uitvoerbaar beleid, dat bijdraagt aan een rechtvaardige samenleving.’

‘Als ambtenaar heb je een waardevolle baan, want je draagt bij aan de wereld en de mensen die er leven. Dat kan op allerlei verschillende manieren, afhankelijk van ieders talent. Ik vind het belangrijk dat we positieve aandacht geven aan dat belangrijke werk, onder meer door jaarlijks een bijzondere ambtenaar in het zonnetje zetten. Van genomineerden verwacht ik een solide basis: integer, gedreven, kundig en enthousiast om samen met collega’s het beste te doen voor de inwoners, flora en fauna. En daarnaast zoek ik in de Ambtenaar van het Jaar 2022 iets waar we ons allemaal aan kunnen optrekken, zoals het vinden van bijzondere oplossingen buiten de gebaande paden, of met uitzonderlijk doorzettingsvermogen iets tot stand te brengen, of bij elkaar brengen van niet voor de hand liggende mensen en organisaties en samen gedeelde resultaten behalen.’

‘Iemand die zich pragmatisch opstelt en grenzen durft op te zoeken. Iemand die kijkt naar mogelijkheden en handelt in de geest van wet en regels en niet naar de letter. Je moet dienstbaar zijn naar onze inwoners, maar ook naar onze bestuurders, partners en vooral ook naar elkaar. Je moet plezier in je werk hebben en dat ook uitstralen! Heb vertrouwen in eigen kunnen en ook in dat van je collega. Wees vooral nieuwsgierig, luister goed en probeer je in iemand te verplaatsen.

Kernboodschappen zonder jargon. Dat komt volgens Mitchell Hendriks, eveneens beleidsadviseur Greenports bij de provincie Zuid-Holland, doordat ambtenaren geen tijd hebben om allerlei rapporten te lezen en op die manier informatie te vergaren. ‘Als je elk rapport van A tot Z doorneemt kost dat zo veertig uur. Het is efficiënter en sneller om gewoon eens met iemand in je omgeving te praten die gespecialiseerd is in een bepaald onderwerp.’ De ideale kandidaat is voor Hendriks dan ook een ambtenaar die makkelijk contact legt en door kritische vragen te stellen de juiste informatie boven tafel krijgt.

Voor Starmans is het daarom evident dat de Ambtenaar van het Jaar 2022 iemand is met een groot inlevingsvermogen. ‘Denk altijd na over de impact van ons werk op de burger en informeer ze over en neem ze mee in besluitvorming.’ Een echt goede ambtenaar onderscheidt zich op twee gebieden, vervolgt ze: ‘Hij of zij heeft een grote gedrevenheid om het publieke belang te dienen en heeft de capaciteit om complexiteit te navigeren.’